Już nie pamiętam, kiedy po raz pierwszy usłyszałem o systemie słoików w kontekście zarządzania finansami osobistymi lub finansami rodziny. Pamiętam jednak, że było w tym coś z finansowego olśnienia. Pomyślałem, jakże to piękna i prosta metoda zarządzania! Zawiera w sobie aktywne – a nie pasywne, bierne – podejście do zarządzania pieniędzmi. Pozwala myśleć w kategoriach finansowych o bieżących potrzebach, ale także o przyszłych planach. Uczy, czym jest racjonalna konsumpcja, a co ważniejsze, czym są oszczędności i inwestycje. Aż w końcu zachęca do wielkoduszności w finansach, czyli dobroczynności lub inaczej filantropii. Czyż świat nie byłby po prostu lepszy, gdyby nasze dzieci i młodzież w szkołach mogły nauczyć się tej metody? Czy nasze szkoły nie mogłyby wpajać dzieciakom zdrowych nawyków finansowych w oparciu o prosty system słoików? Dlatego kochani rodzice i nauczyciele! Od dziś świnki skarbonki odchodzą do lamusa! Wprowadzajmy dzieci w świat finansów ucząc zarządzania pieniędzmi w oparciu o system słoików! Dziś #LekcjaFinansówOsobistych nr 3, czyli LFO#03!
Skrócony opis lekcji
Przedstawienie dwóch skrajnie odmiennych sposobów gospodarowania pieniędzmi przez dzieci i młodzież: (1) świnka skarbonka, która wyrabia nawyk oszczędzania „na przyjemności”, (2) systemu słoików, która wyrabia zdrowy nawyk planowania (budżetowania) finansowego uwzględniającego także inwestycje oraz dobroczynność.
Cele lekcji
Uczeń:
- poznaje bardziej efektywne metody zarządzania środkami pieniężnymi
- zaczyna rozumieć podstawy planowania (budżetowania) finansowego
- uczy się finansowej przezorności
- zostaje wyposażony w podstawy metodyczne domowego samokształcenia właściwych nawyków finansowych
- uczy się, aby przeznaczać na inwestycje 10%-20% dochodów
Słowa kluczowe
- planowanie (budżetowanie) finansowe
- dochód (przychód)
- aktywne oszczędzanie
- wydatki bieżące
- oszczędności
- inwestycje
- rezerwy finansowe
- dobroczynność (filantropia)
Metody realizacji zajęć
- prezentacja kluczowych pojęć
- prezentacja systemu słoików
- zabawa w rozdysponowywanie pieniędzy pomiędzy słoiki (można wykorzystać bilon lub sztuczne banknoty z gier planszowych typu Monopoly, Eurobusiness, DUOPOLy itd.)
Materiały
- zachęcenie uczniów do przyniesienia na lekcję 4 słoików (pudełek/puszek)
- markery lub karteczki do oznaczania słoików (pudełek/puszek)
- przezroczysta taśma klejąca
- drobny bilon lub banknoty z gier planszowych
Proponowany przebieg zajęć
Na wstępie nauczyciel może zadać uczniom kilka pytań: Czy warto oszczędzać pieniądze? Jak oszczędzać pieniądze? Jak zarządzać budżetem domowym? Czy można wydawać wszystkie pieniądze, które się zarabia?
Wprowadzenie:
Nauczyciel we współpracy z uczniami rekonstruuje ustnie lub na tablicy standardowy model zarządzania oszczędnościami dzieci i młodzieży przy wykorzystaniu świnki skarbonki. Po przeprowadzeniu prezentacji konstatuje, że nie jest to najlepszy model, jaki uczniowie powinni znać i stosować.
Rozwiniecie:
Nauczyciel przedstawia system słoików. Wyjaśnia, że potrzebujemy co najmniej 4-5 słoików do zarządzania pieniędzmi, ponieważ gromadzone pieniądze powinny mieć z góry określone różne przeznaczenie. Wszystkie pieniądze, które zarabiamy w jakikolwiek sposób powinny zaspokoić nasze teraźniejsze i przyszłe potrzeby. Dlatego na bieżące wydatki przeznaczamy jedynie 50% każdej sumy pieniężnej, którą otrzymujmy, a drugie 50% na przyszłe sprawy. O pomyślności finansowej rodziny decyduje głównie te drugie 50% zabezpieczające przyszłość. Te drugą część powinniśmy dodatkowo dzielić na: inwestycje (20%), rezerwy na nieprzewidziane wydatki (10%), edukację i przyjemności (15%), dobroczynność (5%), a więc razem 50%. Podsumowując, każde 100 zł przechodzące przez nasze ręce zanim zostanie użyte do sfinansowania konkretnego celu powinno znaleźć się w słoiku (puszcze/pudełku) oznaczonym jako:
- 50 zł na „wydatki bieżące”,
- 20 zł na „inwestycje”,
- 10 zł na „rezerwy na nieprzewidziane wydatki”,
- 20 zł na „edukacja, przyjemności, dobroczynność”.
(Nauczyciel lub rodzic może oczywiście modyfikować tę proporcję, a nawet ilość słoików, dostosowując je do wieku dzieci. Por. link)
Zakończenie:
System słoików pozwala uczniom w szybki i praktyczny sposób przyswoić podstawowe zasady planowania (budżetowania) finansowego. Te zasady raz opanowane warto doskonalić przez całe życie. Doświadczenia życiowe tysięcy ludzi podpowiadają, że wystarczy przez całe życie oszczędzać i umiejętnie inwestować 10%-20% swoich dochodów, aby nigdy nie mieć kłopotów finansowych, a ostatecznie stać się bardzo zamożnym człowiekiem, który będzie przeznaczać duże kwoty na dobroczynności i cele ogólnospołeczne.
Finanse dla dzieci
Już 7-9 letni dzieci można uczyć o finansach w oparciu system słoików. Sprawdziłem to – że tak powiem – empirycznie (link tutaj). Zachęcam zatem także nauczycieli nauczania początkowego, aby poświęci choć jedna lekcję w półroczu na finanse dla dzieci. Poniżej lekcja poglądowa, którą moim zdaniem, można pięknie rozwinąć do kilku lekcji 45 minutowych. Proszę dodatkowo zwrócić uwagę na motyw rozdawania cukierków, odraczania przyjemności i czekania na nagrodę. Jest to bowiem podstawowy nawyk finansowy, który sprawdza się w dorosłym życiu.
Uzupełnieniem lekcji mogą być kluczowe kwestie zaczerpnięte z poniższego wpisu o aktywnym i pasywnym oszczędzaniu:
https://leslawniemczyk.pl/aktywne-oszczedzanie-pieniedzy-a-sukces-finansowy/
0 komentarzy